Headline
आफ्नै नियममा बाचिरहेका तीन जीवन
उदयपुर त्रियुगा नगरपालिका देउरीकी २४ बर्षिया अमृता राइलाई घरेलु रक्सीको गन्धको बानी परिसकेको छ । उनले नाक खुम्च्याउने हो भने घरको गुजारा चल्दैन । यसबाहेक उनले घरमा ११ वटा सुङ्गुर र एक दर्जन कुखुराको पनि स्याहार गर्नु पर्छ । यो संख्याले एक हिसाबमा गाँउ ठाँउमा परिवारको हैसियत नै निर्धारण गर्ने गर्छ । आफ्नो दैनिकी सामान्य बन्दै जाँदा उनको हरेक दिन यसैको सेरोफेरोमा बित्छ ।
आफूलाई हरेक कुरामा साथ दिने आमालाई एक बर्ष अघि गुमाएपछि अमृतामा जिम्मेवारीको थुप्रो छ । उनको बुवा पक्षघातले लामो समयदेखि ओछ्यानमै छन् । एक जना दाई र भाइले सघाउदै आए पनि अमृताको अस्तित्व नै अहिले उनको परिवारको अस्तित्व बनिसकेको छ ।
कलिलो उमेरमा उनले बाचिरहेको जीवन शहरको तामझामबाट बिल्कुल फरक छ । अमृता केही दिन अघि शहरमै थिइन् तर उनी काठमाडौंको रमझमको आनन्द उठाउन आएकी थिइनन् । जिम्मेवारी फरक बन्दा उनले महिला राष्ट्रिय लिग फुटबलमा चोदण्डीगढी नगरपालिकको रक्षापंक्ति सम्हालिन् । टिमको लागि उल्लेखनीय प्रदर्शन गरिन् र गर्वसाथ गाँउ फर्किन् ।
“समाजमा रक्सीलाई नकारात्मक रुपमा लिइन्छ नै । मलाई यो काम गर्न नपरेपनि हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ । तर के गर्ने अरु कुनै बिकल्प छैन,” घर व्यवहारले थिचिएपछि १० कक्षामै पढाई छोड्न बाध्य अमृता भन्छिन् । “घरकी जेठी छोरी सबैको मसँग आशा हुन्छ । पढाई बीचमै छोडे त्यस पछि घरको काम पछाडि दौडिए । कहिले काही बलको पछाडी दौडन्छु ।”
चौदण्डीगढी नगरपालिका, उदयपुरकी अमृता राई
फुटबलले जोडिदिएको पखेटा
अमृताले फुटबललाई लिएर ठूलो सपना बोकेकी होइनन् । चार बर्षदेखि फुटबल खेल्दै गर्दा उनलाई थिचेर राखेको जिम्मेवारीको बोँझबाट उनी मुक्त हुन्छिन् । कसैले हतकडी खोलेर पखेटा जोडेर उड्न लगाए जस्तो ।
“यँहा खेलेर केही हुन्छ जस्तो त लाग्दैन तर पनि खेल्न मन लाग्छ । फुटबलले मलाई खुशी दिन्छ । घरमा जति नै समस्या किन नहोस, फुटबल खेलेपछि म स्वतन्त्र महसुस गर्छु । घरमा पनि मैले यसमा सहयोग पाएको छु,” उनी भन्छिन् ।
महिला लिगले केही समयका लागि परिबन्धका कारण आइपरेको जिम्मेवारीबाट मुक्त गरेको १७ बर्षिया साबित्रि किसानलाई पनि हो । तर साबित्रीको भने सपना छ ।
वालिङ नगरपालिका, स्याङ्जाकी नम्बर वान गोलरक्षक साबित्री प्रतियोगिताकै उत्कृष्ट गोलरक्षक मध्ये एक हुन् । आफूले गरेको कडा परिश्रमको कारण नै उनी उत्कृष्ट भएकी हुन् तर उनको मिहिनेत मैदानमा मात्रै सिमित छैन ।
वालिङ नगरपालिका, स्याङ्जाकी गोलरक्षक साबित्रा किसान
राष्ट्रिय स्तर र नेपालको अण्डर–१४ र अण्डर–१६ उमेर समुहको प्रतिनिधित्व गरिसकेकी साबित्री अरुको घर र होटेलमा लुगा धुन्छिन् । “म बिहान उठेर घरको काम गर्छु । घरमा बिहानको खाना बनाएर अरुको घर र यही एउटा होटेलमा लुगा धुने गर्छु,” ११ कक्षामा पढिरहेकी साबित्रीले आफ्नो नियमित दिनचर्याबारे बताइन् ।
“हप्तामा कहिले दुई वा तीन दिन अथवा कहिले चार दिन चाँही जानै पर्छ । अरु समयमा चाही आवश्यकता अनुसार काम गर्ने गर्छु,” निडर हुदै साबित्री भन्छिन् ।
साबित्री आफ्नो काम २ बजे अघि नै सकाउछिन् र वालिङ्गस्थित खेल मैदानमा अभ्यासमा जुट्छिन् । १४ वर्षको उमेर देखी फुटबल खेल्न थालेकी साबित्रीको जोशले धेरैलाई अचम्ममा पार्न सक्छ । एपिएफ विरुद्ध पहिलो लेगमा साबित्रा भण्डारीको तीन ’वान अन वान’ प्रहारलाई बचाएकी साबित्री सानो उमेरमै राम्रो खेलाडी बन्न सफल भएकी छिन् ।
अमृताले सोचे बिपरित उनी सबैलाई गतल साबित गरेर देखाउन चाहन्छिन् । “लिग खेल्न पाँउदा खुशी त छु नै तर केटीहरुले फुटबल खेल्न सक्दैनन् भन्ने धारणालाई गलत साबित गर्दा अझै बढी खुशी छु,” साबित्रीले भनिन् ।
साबित्रीलाई फुटबलले धेरै कुरा दिएको छ । उनलाई फुटबलमै लागेर नाम बनाउने इक्षा छ । उनी सिनियर राष्ट्रिय टोलीबाट खेल्न चाहन्छिन् र घरको भान्सामा सिमित रहेका धेरै महिलाहरुको लागि प्रेरणाको श्रोत बन्न चाहन्छिन् । यो यस्तो सपना हो जसलाई बिराटनगरकी कप्तान कल्पना कार्कीले पुरा गर्दै आइरहेकी छिन् ।
बिराटनगर महानगरपालिकाकी कप्तान तथा गोलरक्षक कल्पना कार्की तस्बिर: विवेक सुबेदी/ एन्फा
पुरुष फुटबलमा बिरलै देखिने संघर्ष
मोरङकी गोलरक्षक तथा कप्तान कल्पनाले पढाई छोडेर फुटबल खेलेको ५ वर्ष भन्दा बढी भइसकेको छ । बिहान उठे देखि घरको काममा निकै व्यस्त रहने उनको सामान्य जस्तो देखिने आफ्नै होटलमा काम गर्छिन् र साँझ अभ्यासका लागि मैदान पुग्छिन् ।
कल्पनाको आमा फुटबलको निकै ठुलो फ्यान हुन् र त्यही कारणले पनि उनलाई खेल्नका लागि घरबाटै होसला मिल्दै आएको छ । सानो उमेर देखि घर र बहिरको काम गर्दै फुटबल खेल्न थालेकी कल्पना फुटबलमा अझ धेरै महिला आएको हेर्न चाहन्छिन् ।
“कसैले केही भन्ला की भन्ने डर पाल्ने हो भने त्यसले आफैलाई खादै जान्छ । छोरीहरुलाई प्राथमिकतामा राख्ने हो भने अझै महिला फुटबलमा बिकास हुन्छ जस्तो लाग्छ,” उनले भनिन् ।
अमृता, साबित्री र कल्पनाले दैनिक जीवनमै गर्दै आएको संघर्षका बावजुद फुटबललाई पछ्याउनुले महिलाहरुको जुझारुपनलाई प्रतिबिम्बित गर्छ । नेपालको पुरुष फुटबलमै यस्तो संघर्षको कथा बिरलै सुन्न पाइन्छ । उनीहरु महिला मात्र नभएर खेलमा लाग्ने जो कोहीका लागि पनि प्रेरणाका श्रोत बनिसकेका छन् ।
आठ पटकको च्याम्पियन जर्मनीलाई पराजित गर्दै इंग्ल्यान्ड पहिलो पटक महिला युरो कपको उपाधि चुमेको छ । वेम्ब्लीमा भएको फाइनल खेलमा जर्मनी माथि २-१ गोल अन्तरको जित निकाल्दै इंग्ल्यान्डले पहिलो पटक ठुलो प्रतियोगिताको उपाधि हात पार्न सफल भयो ।
पहिलो हाफ गोल रहित बराबरीमा सकिएको खेलको दोश्रो हाफमा दुबै टोलीले १-१ गोल गर्दा खेल अतिरिक्त समयमा पुगेको थियो । अतिरिक्त समयको २० मिनेटमा सब्सटिच्युटमा आएकी क्लोई केलीले गोल गर्दै ८७ हजार एक सय ९२ दर्शक सामु इङ्ल्यान्डलाई उपाधि दिलाएकी हुन् ।
Absolute scenes! ? pic.twitter.com/EV5Wzvf4U3
— Lionesses (@Lionesses) July 31, 2022
दोश्रो हाफको ६२ औँ मिनेटमा एला टोनीले गोल गर्दै इङ्ल्यान्डलाई अग्रता दिएकी थिइन् भने ७९ औँ मिनेटमा लिना मागलले बराबरी गोल गर्दै जर्मनीलाई खेलमा फर्काउन सफल भइन् ।
इंग्लिस फुटबल पुरुष र महिला कुनै पनि टोलीले जितेको यो पहिलो ठुलो ट्रफी हो । यस अघि ५६ वर्ष अघि इङ्ल्यान्डले वेस्ट जर्मनीलाई पराजित गर्दै सन् १९६६ मा आयोजना भएको विश्वकपको उपाधि जितेको थियो ।
कोहलीको उत्कृष्ट पारीमा पाकिस्तान माथि भारतको सनसनीपूर्ण जित
ट्वान्टी ट्वान्टी विश्वकपमा चिरप्रतिद्वन्द्वी पाकिस्तान र भारत भिड्दै
केन्या माथि नेपालको कीर्तिमानी जित
साफ च्याम्पियनसिपका लागि तीन नयाँ खेलाडी समेट्दै टोली घोषणा
नेपाल टी२० लिग : खेलाडी दर्ता सुरु, चार मापदण्ड तय
खराब ब्याटिङका कारण दोश्रो ट्वान्टी ट्वान्टी खेलमा नेपाल पराजित
नेपालले हरायो केन्यालाई
नेपालका लागि केन्या टुर महत्वपूर्ण
बङ्गलादेशसँगको मैत्रीपूर्ण खेलका लागि ४० जना बोलाइयो
नयाँ प्रशिक्षक प्रभाकर भन्छन् : पहिलो काम लिग टु
बाना कपका लागि सुदुरपश्चिमको जर्सी सार्वजनिक
यस्ता छन् एन्फा कार्यसमिति बैठकका निर्णयहरू
साफ महिला च्याम्पियनसिप : उद्घाटन खेलमा नेपाल भुटानसँग भिड्ने
नवौं राष्ट्रिय खेलमा राष्ट्रिय किर्तिमान तथा स्वर्ण पदक विजेतालाई नगद पुरस्कारको व्यवस्था
आठ पटकको च्याम्पियन जर्मनलाई हराउँदा इंग्ल्यान्डलाई पहिलो युरो कपको उपाधि
नेपालको पोस्टमा भारतको गोलको वर्षा
साफ महिला च्याम्पियनसिप : नेपाललाई सजिलो समूह
लगातार दोस्रो जित निकाल्दा नेपाल फाइनल नजिक
साम्बालाई समेट्दै साफ महिला च्याम्पियनसिपका लागि बन्द प्रशिक्षण सुरु
उर्जन श्रेष्ठ यू १७ टिमको प्रशिक्षक नियुक्त, खेलाडी छनोट प्रक्रिया सुरु
कोहलीको उत्कृष्ट पारीमा पाकिस्तान माथि भारतको सनसनीपूर्ण जित
ट्वान्टी ट्वान्टी विश्वकपमा चिरप्रतिद्वन्द्वी पाकिस्तान र भारत भिड्दै
केन्या माथि नेपालको कीर्तिमानी जित
साफ च्याम्पियनसिपका लागि तीन नयाँ खेलाडी समेट्दै टोली घोषणा
नेपाल टी२० लिग : खेलाडी दर्ता सुरु, चार मापदण्ड तय
खराब ब्याटिङका कारण दोश्रो ट्वान्टी ट्वान्टी खेलमा नेपाल पराजित
नेपालले हरायो केन्यालाई
नेपालका लागि केन्या टुर महत्वपूर्ण
बङ्गलादेशसँगको मैत्रीपूर्ण खेलका लागि ४० जना बोलाइयो
नयाँ प्रशिक्षक प्रभाकर भन्छन् : पहिलो काम लिग टु
बाना कपका लागि सुदुरपश्चिमको जर्सी सार्वजनिक
यस्ता छन् एन्फा कार्यसमिति बैठकका निर्णयहरू
साफ महिला च्याम्पियनसिप : उद्घाटन खेलमा नेपाल भुटानसँग भिड्ने
नवौं राष्ट्रिय खेलमा राष्ट्रिय किर्तिमान तथा स्वर्ण पदक विजेतालाई नगद पुरस्कारको व्यवस्था
आठ पटकको च्याम्पियन जर्मनलाई हराउँदा इंग्ल्यान्डलाई पहिलो युरो कपको उपाधि
नेपालको पोस्टमा भारतको गोलको वर्षा
साफ महिला च्याम्पियनसिप : नेपाललाई सजिलो समूह
लगातार दोस्रो जित निकाल्दा नेपाल फाइनल नजिक
साम्बालाई समेट्दै साफ महिला च्याम्पियनसिपका लागि बन्द प्रशिक्षण सुरु