त्रिभुवन आर्मी क्लब जारी शहीद स्मारक ए डिभिजन लिगकै सबैभन्दा सशक्त टोलीको रुपमा अगाडी आएको छ । बिभागीय टोलीमा बिदेशी खेलाडीहरु राख्ने प्रावधान नरहे पनि यसले आर्मीलाई खासै फरक परेको छैन । आर्मी अग्रपंक्ति देखि रक्षापंक्तिसम्म निकै बलियो देखिएको छ । लामो समयदेखि पोस्ट सम्हाल्दै आएका बिकेश कुथु पनि १३ औं दक्षिण एसियाली खेलकुदका स्वर्ण बिजेता हुन् ।
बिकेशसँगै दक्षिण एसियाली खेलकुदका अर्का स्वर्ण बिजेता हुन् बिकास खवास, जो आर्मीको रक्षापक्तिंको केन्द्रमा रहने गरेका छन् । हुन त अण्डर–१४ र अण्डर–१८ को राष्ट्रिय टोलीको यात्रा तय गरिसकेका उनले साग अण्डर–२३ को पहिलो खेल देखि नै फुटबल प्रेमी माझ प्रभाव जमाउन सफल भएका थिए । साफ अण्डर–१८ च्याम्पियनसिप बिजेता बन्दा भारतलाई भुटानमा भएको फाइनलमा २–० ले पराजित गर्दाको क्षण निकै प्यारो लाग्ने उनी बताउछन् ।
१३ औँ दक्षिण एसियाली खेलकुदमा स्वर्ण जित्दा आफ्नो राइट ब्याक पोजिसनमा व्यक्तिगत र टोलीकै लागी उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्दै सबैको आखामा पर्न सफल बिकासलाई कसरी फुटबलप्रति माया जाग्यो त ? गौरव फुयालले तयार पारेको यो सामग्रीः
फुटबलमा शुरुवात
हरेक खेलाडीको फुटबलमा लाग्दाको आफ्नै कथा हुने गर्छ । बिकासको कथा भने अली बेग्लै छ । फुटबलमा लाग्न उनलाई घरबाट कसैको प्रेरणा त मिलेन तर दाइहरु खेलेको हेर्न मोरङको हात्तिसार खेल मैदान जाने गर्थे । निकै सानो रहेकाले खेल्ने मौका नपाएका बिकास बाहिर गएको बललाई हान्दै फुटबलतर्फ आकर्षित हुन पुगे । “आमा बाबाले नि पढ्न भन्नु हुन्थ्यो । म पढ्नुका साथै खेल्न पनि थाले । एन्फामा छनोट भएपछि अहिले यहासम्म आइपुगेको छु,” उनी आफ्ना यात्राको बारे सुनाउछन् ।
आर्मीमा आगमन
मोरङ फुटबल क्लबबाट आफ्नो शुरुवाती दिन थालेका उनी दुई बर्ष देखी भने आर्मीमा अनुबन्धित भएर खेल्दै आएका छन् । नेपालको घरेलु फुटबलमा उनको सिनियर करिअर आर्मीबाटै शुरु भएको हो । भुटानमा साफ अण्डर–१८ च्याम्पियनसिप खेले लगत्तै आर्मी गएका उनलाई काकडभित्ता गोल्डकपमा मनाङबिरुद्धको फाइनलमा नबिन बस्नेतले डेब्यु गराएका थिए । डेब्यु म्याचमै उपाधि जितेका उनी म्यान अफ द म्याच पनि चुनिए । त्यसपछि उनले पछाडी फर्केर हेर्नु परेको छैन । लगातार आर्मीको सेटमा पर्न सफल उनले खेलेको पहिलो लिग (२०७५) मै उदीयमान खेलाडी पनि घोषित भएका थिए ।
आर्मीमा आए पछिका बिकास
आर्मीको टोलीले धेरै फुटबलरहरुलाई आकर्षित गर्ने गरेको छ, कतिले त यो सपना बोकेर नै खेल्न थालेका हुन्छन् । बिकास त्यो सपना नबोकेरै आफ्नो मिहिनेतले आर्मीमा स्थान बनाउने खेलाडी हुन् । आर्मीमा आएपछि आफ्नो व्यवसायिक फुटबलले गति लिएको बिश्वास गर्छन् । “आर्मीमा नियमित अभ्यास हुन्छ र सिनियर खेलाडीहरुबाट धेरै सिक्ने अवसर पनि पाइन्छ,” उनी सुनाउछन् । आफ्नो स्तरोन्नतीका लागि सिक्न र मिहिनेत गर्न उनी कहिल्यै पछि नहट्नेमा दृढ रहेका छन् ।
ठूलो टोलीबाट खेल्दाको दवाब
भरत खवास, नवयुग श्रेष्ठ र जर्ज प्रिन्स कार्की रहेको आर्मीको अग्रपंत्ति लिगकै उत्कृष्ट मध्ये पर्दछ । अन्य खेलाडीहरुले पनि लामै समय सँगै खेलेको भएरै राम्रो गर्दै आइरहेका छन् । गत सिजनको लिगमा बिकास आर्मी बलियो टोली हुँदा हुदै पनि उपाधि बिमुख हुनु पर्दाको प्लयेयिङ सेटकै खेलाडी हुन् । बलियो टोली हदा हुदै लिग नजित्दा उनलाई दवाब के हो राम्ररी थाहा छ । “दवाब त हुन्छ नै । पहिला पनि (२०७५ सालको लिगमा) हामीले राम्रो गरेका थियौं । तर पछिका खेलहरु हार्न पुग्दा उपाधि दौडबाट बाहिरिन पुगेका थियौं । पहिला पनि लिग जित्ने लक्ष्य नै लिएर हिडेका थियौं तर यस पाली हाम्रो टोलीमा अतिरिक्त जोश भएकोले लिन नै जित्न सक्छौं जस्तो लाग्छ । बिभागीय टोली भएर पनि थप दवाब हुने हो ।”
आर्मीसँगको अनुभव
कप्तान भरत, नवयुग, बिकेश र जर्ज आर्मीको टिममा ठूला नामहरु मध्ये पर्छन् । सिनियर राष्ट्रिय टिमबाटै प्रशस्त अनुभव बटुलिसकेका खेलाडीहरुको बीचमा रक्षापंक्तिमा खेल्दै आएका बिकासलाई अन्य खेलाडी सरह आफूतर्फ ध्यान आकर्षित गर्ने चुनौति पनि छ । फुटबलमा गोल गर्ने खेलाडीको वाह–वाही हुन्छ, रक्षापंक्तिको भुमिका महत्वपूर्ण रहेपनि सामान्य दर्शकले त्यसतर्फ खासै ध्यान दिदैनन् । बिकासले बिस्तारै आफूतर्फ ध्यान आकर्षित गर्दैछन् तर यसको लागि उनलाई थप एक्सपोजरको खाचो छ । तीनै ठूला नाम गरेका खेलाडीको उपस्थितिले आफू छाँयामा परेको भने उनी मान्न तयार छैनन् । “मलाई म छाँयामा परेको जस्तो लाग्दैन । खेलमा गल्ती भैहाल्यो भने पनि सिनियर दाइहरुले राम्रो हौसला प्रदान गर्ने गर्नुहुन्छ । वहाहरुको उपस्थितिले त मलाई अझै ठूलो प्रेरणा मिलेको छ ।”
फुटबलले दिएको खुशी
अण्डर–१८ साफ बिजेता बन्दा बिकासलाई भारतलाई भुटानमा सम्पन्न साफ अण्डर–१८ च्याम्पियनसिपको फाइनलमा हराउदको क्षण अहिले सम्म उनको जीवनको सबैभन्दा खुशीको क्षण हो । नेपालमा सम्पन्न १३ औ दक्षिण एसियाली खेलकुदमा भुटानबिरुद्धको फाइनलमा दशरथ रंगशालामा उनका आमा बुवा को अगाडी उपाधि जित्दाको क्षण भने उनको लागि बिशेष रहेको छ । “घरेलु दर्शकको उपस्थितिमा खेल्नुको मज्जा नै बेग्लै हुन्छ । रंगशालामा यो मन त मेरो नेपाली हो गित बज्दा आङ्ग नै सिरिङ्ग हुने गर्छ ।”
अबको सपना
बिकासको सपना त्यही हो जुन हरेक नेपाली फुटबलरले देख्ने गर्छन् । उनी सिनियर राष्ट्रिय टोलीबाट खेल्न चाहन्छन् । खेलाडीको रुपमा उनले दुई पटक उपाधि जितिसकेका छन् – साफ अण्डर १८ च्याम्पियनसिप र दक्षिण एसियाली खेलकुदमा स्वर्ण । तर दुवै उमेर समुहको प्रतियोगिता रहेको थियो । उनी राष्ट्रिय टोलीबाट डेब्युको पर्खाइमा रहेका छन् र यसको लागि उनी समर्पित भएर नै लागेका छन् ।
“मैले सिनियर राष्ट्रिय टोलीबाट त अहिले सम्म खेलेको छैन तर अबको पहिलो लक्ष्य भनेकै राष्ट्रिय टोली हो । त्यसपछि भने बहिरका लिगहरु खेल्न सक्छु र पाउछु भन्ने आशा छ । मैले धेरै मिहिनेत गर्दै राम्रो खेलेर देखाउनु पर्नेछ । आउदो विश्वकप छनोट अन्तर्गतका खेलहरुमा राष्ट्रिय टोलीमा डेब्यु गर्ने लक्ष्य लिनुपर्छ,” उनी भन्छन् ।
कप्तान रोहित कुमार पौडेलले शतक तथा तीब्र गतिका बलर सोमपाल कामीले पाँच विकेट हात पार्दा अमेरिका भ्रमणको दोश्रो अभ्यास खेलमा नेपाली राष्ट्रिय टोलीले ह्युस्टनहरिकेन्स माथि ३० रनको फराकिलो जित हात पारेको छ ।
खेलमा टस हारेर पहिले ब्याटिङ गरेको नेपालले रोहितको शतकको मद्दतमा ४९ दशमलब एक ओभरमा आफ्ना सबै विकेट गुमाएर २५० रन बनायो भने सोमपालले पाँच विकेट निकाल्दा ह्युस्टनले ४३ दशमलब तीन ओभर खेल्दा आफ्ना सबै विकेट गुमाएर २२१ रन मात्र बनाउन सक्यो ।
कप्तान सन्दिप लामिछानेलाई विश्राम दिँदा नेपाली टोलीको कप्तानी सम्हालेका रोहितले नेपालको तर्फबाट सर्वाधिक १०१ रन बनाए । रन आउट हुनु अघि चौथो नम्बरमा ब्याटिङ गर्न आएका रोहितले ९० बल खेल्दै पाँच चौका र चार छक्काको मद्दतमा १०१ रन जोडे ।
रोहित बाहेक नेपालको लागि आरिफ शेखले ४१, दिपेन्द्र सिंह ऐरीले २४, देव खनालले १९, सुनिल धमलाले १३, करण केसीले १२ रन बनाए भने अन्य बलरहरुले दोहोरो अंकमा रन निकाल्न सकेनन् । कुशल भुर्तेल एक, बिनोद भण्डारी चार, सुशन भारी पाँच तथा सागर ढकाल दुई रन जोड्दै पेभेलियन फर्किए भने किशोर महतो आठ रनमा अविजित रहे ।
ह्युस्टनका मोहम्मद इलियासले १० ओभरमा ६४ रन दिएर सर्वाधिक पाँच विकेट लिए भने हर्मित सिंहले दुई तथा हसन रसिदले पनि आफ्नो नाममा एक विकेट दर्ता गराए ।
ह्युस्टनको लागि पाँचौं नम्बरमा ब्याटिङ गर्न आएका निनाद निम्बालकरले ८१ बल खेल्दै १२ चौका र दुई छक्का सहित आक्रामक ९९ रन बनाए पनि आफ्नो टोलीलाई जित भने दिलाउन सकेनन् । त्यस बाहेक रामिज राजाले २९, गौरव बजाजले १५, उस्मान रफिकले १२ तथा नितिश कुमारले १० रनको पारी खेले ।
निम्बालकरलाई ९९ रनमा नै रोक्दै नेपाललाई जित दिलाउन उल्लेख्य भूमिका खेलेका सोमपाल कामीले आठ दशमलब तीन ओभरमा ३८ रन दिएर सर्वाधिक पाँच विकेट हात पारे । त्यस बाहेक किशोर महतो र सागर ढकालले समान २-२ तथा करण केसीले एक विकेट हात पारे ।
कप्तान हार्दिक पान्ड्या बल र ब्याट दुवैबाट चम्किए पछि पहिलो सिजनको विजेता राजस्थान रोयल्स माथि सात विकेटको सहज जित निकाल्दै नव प्रवेशी गुजरात टाइटान्सले १५ औँ संस्करणको इन्डियन प्रिमियर लिग (आईपीएल) को उपाधि चुमेको छ ।
अहमदाबादमा सम्पन्न फाइनलमा टस जितेर पहिले ब्याटिङ गरेको राजस्थानले नौ विकेटको नोक्सानीमा १३० रन मात्र जोड्न सक्यो भने गुजरातले तीन विकेट गुमाएर ११ बल अगावै जित दर्ता गर्यो ।
पहिलो पटकमा नै गुजरातलाई उपाधि दिलाउने क्रममा खेलको प्लेयर अफ द म्याच घोषित पान्ड्याले चार ओभरमा १७ रन खर्चिएर सर्वाधिक तीन विकेट लिए भने ३० बलमा तीन चौका र एक छक्का सहित ३४ रनको योगदान दिए ।
गुजरातको जितमा ओपनर शुबमनगिलले ४३ बलमा अविजित ४५ तथा डेविड मिलरले आक्रामक पारी खेल्दै १९ बलमा तीन चौका र एक छक्का सहित अविजित ३२ रनको पारी खेले । ओपनर रिद्दिमन साह पाँच तथा तेश्रो नम्बरमा ब्याटिङ गर्न आएका म्याथ्यु वेड आठ रनमा आउट हुँदा खराब सुरुवात गरेको गुजरातको लागि पान्ड्या र गिलले ५३ बलमा ६३ तथा मिलर र गिलले २९ बलमा अविजित ४७ रन जोड्दै उपाधि दिलाए ।
यस अघि पान्ड्या बाहेक रविश्रीनिवासनसाई किशोरले दुई तथा रशिद खान, यश दयाल र मोहम्मद शामीले समान १-१ विकेट निकाल्दा राजस्थान सस्तोमै समेटिन पुग्यो ।
राजस्थानको लागि जस बटलरले सर्वाधिक ३९, यशस्वी जैसवालले २२, रियान परागले १५, कप्तान सन्जु सामसनले १४ तथा शिम्रोनहेटमायर र ट्रेन्ट बोल्टले समान ११-११ रन जोडे भने अन्य ब्याटरले दोहोरो अंकमा रन जोड्न नसक्दा फाइनलमा ठुलो योगफल जोड्न सकेन ।
२०१८ को च्याम्पियन्स लिगमा रियल म्याड्रिडले च्याम्पियन्स लिग जित्दा लिभरपुलको पोस्टमा एकपछि अर्को खराब प्रदर्शन गरेका लोरिस केरियस नकारात्मक चर्चामा थिए ।
स्पेनिस महारथीले एक पटक फेरि पेरिसमा प्रिमियर लिग क्लबलाई युरोपको सबैभन्दा ठूलो क्लब प्रतियोगिताको फाइनलमा पराजित गर्दा एक पटक फेरि गोलकिपरकै चर्चा चुलियो । तर यसपटक उत्कृष्ट खेल पस्केका रियलका बेल्जियन गोलकिपर थिबाउ कोर्टुवाको ।
कोर्टुवाले एक पछि अर्को गर्दै उत्कृष्ट बचाउहरु गरेपछि रियलले लिभरपुललाई १–० ले पराजित गर्दै किर्तिमानी १४ औं पटक च्याम्पियन्स लिगको उपाधि उचाल्यो ।
“जब कुनै खेलमा गोलकिपर म्यान अफ द म्याच हुन्छन् तब अर्को टोलीमा समस्य छ भनेर बुझ्दा हुन्छ,” लिभरपुल व्यवस्थापक योर्गन क्लोपले भने । स्टाड डि फ्रान्समा एक घन्टाको खेल पुरा हुनु अघि भिनिसियस जुनियरले निर्णायक गोल गरेपनि रियलको जित कोर्टुवाबिना सम्भव नै थिएन ।
खेल अवधिभर कुल नौं बचाउ गरेका कोर्टुवाको उत्कृष्ट बचाउहरुमा मोहम्मद सलाहको प्रहारलाई सशक्त ढँगले रोक्नु थियो भने शुरुवातमै सादियो मानेको सटलाई बचाउ गर्नु थियो । “सबैभन्दा निर्णायक मानेबिरुद्धको बचाउ थियो । मैले उनलाई रोक्न आफ्नो दुई मिटरको प्रयोग गर्दै केही सेकेण्डमै रिबाउन जोगाउनु पर्ने चुनौति पनि थियो,” कोर्टुवाले खेलपछि भने ।
केभिन डि ब्रुनसँगै बेल्जियन टोली गेन्कमा घरेलु उपाधि उचालेका ३० बर्षिय कोर्टुवाले आफ्नो करिअरमा ठूला उपलब्धिहरु हात पारिसकेका छन् । उनले एट्लेटिको म्याड्रिड, चेल्सी र रियलबाट स्पेन र इंगल्याण्डको घरेलु लिग जितेका छन् एट्लेटिकोबाट युरोपा लिग पनि जितिसकेका छन् ।