मङ्गलवार पेरिस सेन्ट जर्माइन (पिएसजी) अथवा आरबी लाइपजिग इतिहासमै पहिलो पटक च्याम्पियन्स लिगको फाइनलमा प्रवेश गर्नेछन् तर यी दुई टोली सेमिफाइनलमा भिड्दा धेरै फुटबल समर्थकहरुका लागि चासोको बिषय नबन्न सक्छ ।
गत साता युरोपियन फुटबलको सबैभन्दा ठूलो प्रतिस्पर्धा (च्याम्पियन्स लिग) को भविष्य बारे बोल्दा युएफा अध्यक्ष एलेक्जेण्डर केफेरिनले फुटबल दुई दशक अघि त धेरै परको कुरा हो पछिल्लो एक दशकमै पूर्ण रुपमा फरक पाएको बताए । उनले बिशेषगरि म्यानचेस्टर सिटीले आफूमाथि लागेको दुई बर्षे प्रतिबन्धको बिरुद्ध जितेको अपिलका कारण फाइनान्सियल फेयर प्ले नियम परिवर्तन गर्नुपर्नेमा बोल्दै थिए ।
तर केफेरिनले भन्न चाहेको कुरा फाइनान्सियल फेयर प्लेको नियम परिवर्तन बाहेक अरु पनि केही थियो ।
१० बर्ष अघि इन्टर मिलानले बायर्न म्युनिखलाई फाइनलमा हराउदै च्याम्पियन्स लिगको उपाधि जितेको थियो । बायर्नले सेमिफाइनलमा फ्रेञ्च क्लब लायोनलाई हराएको थियो । यी दुई टोली एक पटक फेरि सेमिफाइनलमा भिड्दैछन् ।
यस क्रममा लायोनले म्यानचेस्टर सिटीलाई स्तब्ध पारेको थियो । अबु धाबीको कम्पनिले क्लब टेक ओभर गरेको १२ बर्ष भइसक्दा पनि सिटी फाइनल प्रवेश गर्न असफल भएको छ ।
१० बर्षअघि नै पिएसजीले फ्रेञ्च कप जित्यो तर फ्रान्सको प्रथम श्रेणीको फुटबल लिग वानमा भने १३ औं भएको थियो । उनीहरु कतै नगइरहेको जस्तो देखिन्थ्यो । त्यही समय लाइपजिग जर्मनीको चौथो श्रेणीमा बढुवा भयो ।
२०११ मा कतार स्पोर्ट्स इन्भेस्टमेन्ट्सले टेक ओभर गरेपछि पिएसजीले फ्रान्सको हरेक प्रतिस्पर्धालाई झण्डै एकतर्फि बनाएको छ । पछिल्लो ८ बर्षमा पिएसजीले सात पटक लिग वानको उपाधि जितिसकेको छ ।
बिश्व किर्तिमानी ट्रान्सफर
पिएसजीले नेमार र किलियन एमबाप्पेलाई बिश्व किर्तिमानी ट्रान्सफर रकममा २०१७ मा क्लब भित्र्यायो तर यति गर्दा पनि उनीहरुलाई च्याम्पियन्स लिगको सेमिफाइनल प्रवेश गर्न यत्रो समय लाग्नु अचम्म नै हो । पिएसजी २५ बर्षपछि पहिलो पटक सेमिफाइनल खेल्न गइरहेको छ ।
“यो हाम्रो लागि निकै बिशेष छ । हामी पहिलो पटक सेमिफाइनल खेल्न गइरहेको छौं र यो क्लबको लागि इतिहास हो,” एट्लान्टालाई क्वार्टर–फाइनलमा हराएपछि पिएसजीका अध्यक्ष नासेर अल–खिलाफीले भने । उनले पहिलो पटक भन्दा १९९५ को सेमिफाइनलमा हारेको पिएसजी अर्कै थियो भन्ने आभाष दिन्छ ।
धेरै मानेमा यो हो पनि ।
डेलाइट्स फुटबल मनि लिगका अनुसार पिएसजी अहिले संसारकै पाचौं धनी फुटबल क्लब हो । २०१८–१९ मा उनीहरुको राजस्व ७ सय ५३ मिलियन डलर रहेको थियो ।
१९७० मा मात्र स्थापना भएकोले पारम्परिक बन्न नसकेको भन्दै अन्य क्लबका समर्थहरुले पिएसजीलाई उडाउने पनि गर्दछन् । यद्दपि पिएसजी लाइपजिग भन्दा पुरानो क्लब रहेको तथ्य नकार्न सकिदैन ।
घृणित लाइपजिग
लाइपजिग जर्मनीमा २००९ मा स्थापना भएको क्लब हो । बिश्व प्रशिद्ध एनर्जी ड्रिंक रेड बुलले पाचौं श्रेणीको सानो टोली एसएसभी मारक्रनस्टाडको लाइसन्स किनेपछि त्यसलाई राजेनबलस्पोर्ट लाइपजिग नामाकरण गरिएको थियो ।
‘राजेनबलस्पोर्ट’ लन बल खेलकुदको जर्मन नाम हो । यो खेल कुनै समय ओलम्पिक्समा पनि समावेश हुने गथ्र्यो । क्लबको नामसँग स्पोन्सरको नाम जोड्न नपाउने जर्मन फुटबल लिग (डिएफएल) को नियम रहेकाले यो नाम रोजिएको हो । राजेनको ‘आर’ र बलको ‘बी’ मात्र प्रयोग गर्दा यसले रेड बुललाई इंगित गर्ने देखिन्छ ।
रेड बुलको लागोमा जस्तै दुई साँढे जुधेको चित्र लाइपजिगको लोगोमा रहेकोले ‘आरबी’ ले रेडबुल नै भन्न खोजेको छ ।
एक मात्र संस्था वा व्यक्तिले कुनै पनि क्लबको सबै शेयर आफ्नो नियन्त्रणमा राख्न नपाउने डिएफएलको ‘फिफ्टी प्लस वान’ नियम अनुसार चल्न नै रेड बुलले अनेक उपाय अपनाएको छ । अष्ट्रियन अरबपति डाइट्रिख मेस्सिजले स्थापना गरेको रेड बुलको नाममा लाइपजिगको ४९ प्रतिशत शेयर रहेको छ भने बाकी ५१ प्रतिशत कम्पनीको कर्मचारीहरुको नाममा रहेको छ ।
२०१६ मा बुन्डेसलिगामा आफ्नो डेब्यु गर्नु अघि नै लाइपजिगलाई अन्य क्लबका समर्थकहरुले घृणा गर्ने गर्थे । एक म्याचका दौरान डाइनामो ड्रेस्डेनका समर्थकहरुले काटिएको साँढेको टाउको फाल्दै लाइपजिगप्रति निकै निम्न स्तरमा आफ्नो घृणा व्यक्त गरेका थिए । यो घट्नापछि ड्रेस्डेनलाई ६० हजार युरोको जरिवाना समेत तिराइएको थियो ।
क्लबमा स्वामित्वको संरचनाको बिरोध गर्दै बोरुसिया डर्टमण्डका समर्थकहरुले लाइपजिगबिरुद्धका खेलहरु पनि बहिस्कार गर्ने गरेका थिए ।
पिएसजी बिपरित लाइपजिगको फुटबल मोडलले भने नयाँ खेलाडी भित्र्याउने र युवा खेलाडीहरुको बिकासमा जोड दिदै आएको छ । एक जर्मन फुटबल म्यागजिनले भने लाइपजिगको एट्लेटिको म्याड्रिड माथिको क्वार्टर फाइनल जितले सेमिफाइनल प्रवेशलाई महत्व नदिने सम्म लेखिदिएको थियो ।
आरबी लाइपजिग बिशुद्ध मार्केटिङ्ग प्रोजेक्ट हो । यसको स्थापनाको एक मात्र कारण रेड बुल ब्राण्डलाई बलियो बनाउनु हो, क्लबलाई देखाउने दात भन्दै उक्त म्यागजिनले लेखेको थियो ।
रेड बुलको स्वामित्वमा यसै सिजन च्याम्पियन्स लिग खेलेको अष्ट्रियन क्लब साल्जबर्ग, अमेरिकाको मेजर लिग सकरको न्युयोर्क रेड बुल्स र रेड बुल ब्रागान्टिनो रहेको छ । ब्रागान्टिनो यसै सिजन ब्राजिलको माथिल्लो श्रेणीमा बढुवा भएको फुटबल क्लब हो ।
तर आरबीले कम्तिमा भएपनि लाइपजिगको फुटबलमा प्राप्त सफलताहरुलाई फेरि व्युताइदिएको छ । पुरानो इस्ट जर्मनीको ठूलो क्लब लोकोमोटिभ लाइपजिग १९७४ को च्याम्पियन्स लिग सेमिफाइनलिस्ट थियो भने १९८७ मा विनर्स कपको उपबिजेता पनि रहेको थियो ।
पिएसजी र लाइपजिग च्याम्पियन्स लिगको फाइनलबाट मात्र एक कदमको दुरीमा रहेका छन् तर मैदानमा भने तटस्थ समर्थकहरु निकै न्युन रहनेछन ।