Headline
बिश्व फुटबलमा चर्चित देशहरुको ‘निकनेम’ र त्यसको कारण
फुटबलमा लामो समयदेखि राज गर्दै आइरहेका टिमहरु जति प्रख्यात छन् उति नै प्रख्यात उनीहरुको उपनाम (निकनेम) पनि छ । अन्तर्राष्ट्रिय मिडियामा ती टिमहरुको बारे समाचार आउदा अथवा कुनै पनि सामग्री बन्दा उनीहरुको उपनाम एक न एक पटक जोडिएकै हुन्छ ।
उपनामले एक हिसाबले टिमलाई एक छुट्टै पहिचान त दिन्छ नै सुन्नेलाई अतिरिक्त कौतुहलता पनि जागेर आउछ । कति फुटबल समर्थकहरुलाई त यो निकनेम बुझ्न नै कठिन हुने गर्छ । आज हामी त्यस्तै फुटबल समर्थकहरुको कौतुहलता मेटाउदै निकनेम पछाडीको अर्थ खुलस्त पार्नेछौं ।
इटाली (अज्जुरी)
सन् २००६ मा इटालीले चौथो पटक बिश्वकप जित्दा उ ब्राजिलपछि सबैभन्दा बढी उपाधि जित्ने टोली बनेको थियो । ब्राजिलले पाँच पटक बिश्वकप जितेको छ । इटालीको राष्ट्रिय फुटबल टोलीलाई ‘अज्जुरी’ पनि भनिने गर्छ र यो नाम पटक पटक लिने गरिन्छ । शायद यो उपनाम बिश्व फुटबलमा सबैभन्दा बढी चर्चित छ ।
अज्जुरी भनेको इटालियन भाषमा निलो रँग हो । इटालीको मुख्य जर्सि निलो भएकोले उसको फुटबल टिमलाई अज्जुरी भनिने गरिएको हो । इटालीको दोश्रो जर्सी सेतो रँगको हुने गर्छ तर टिमको पहिचान निलो जर्सिमा छ ।
अर्जेन्टिना (आल्बिसेलेस्टे)
इटालीको निकनेम भन्न जति सजिलो छ अंग्रेजीको हिज्जे हेर्ने हो भने अर्जेन्टिनाको उपनाम भन्न केही क्षण सोच्नै पर्छ । अर्जेन्टिनी टिमलाई ‘आल्बिसेलेस्टे’ पनि भन्ने गरिन्छ । स्पेनिस बोलिने गरेको अर्जेन्टिनामा यसको नाम लेखिदा (Albiceleste) हुन्छ । त्यसैले बोल्दा केही समय हिज्जेमा ध्यान दिनुपर्छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय मिडियामा अज्जुरी (Azzurri) लेख्न जति सजिलो हुन्छ, आल्बिसेलेस्टे लेख्नलाई हिज्जे कण्ठ पार्नै पर्छ । आल्बिसेलेस्टेको मतलब स्पेनिसमा आकाशे निलो र सेतो हो । यो अर्जेन्टिनाको झण्डाको रँग हो र अर्जेन्टिनी फुटबल टिमको प्रमुख जर्सीको पनि । अर्जेन्टिनी टिम जस्तै यसको जर्सी पनि निकै लोकप्रिय छ । यसको श्रेय म्याराडोनालाई जान्छ भने उनको लिगेसीलाई लियोनेल मेस्सीले पनि कायमै राखेका छन् ।
नेदरल्याण्ड्स (ओरान्ये)
नेदरल्याण्ड्सको राष्ट्रिय फुटबल टोलीको उपनाम उक्त देशको झण्डा अनुरुप छैन । नेदरल्याण्ड्सको झण्डाको रँग सेतो, निलो र रातो हो तर पनि राष्ट्रिय टोलीले सुन्तला रँगको जर्सी लगाउने गर्छ । सुन्तलालाई डच भाषमा ‘ओरान्ये’ (Oranje) भनिन्छ । यसमा अंग्रेजीको तुलनामा मात्र जी लेटरको फरक छ तर उच्चारण गरिदा भने पूर्ण रुपमा फरक छ ।
नेदरल्याण्ड्सको जर्सी सुन्तला रँगको हुनुको कारण त्यहाको शाही परिवार हो । नेदरल्याण्ड्सको शाही परिवारको रँगको प्रतिक सुन्तला रँगको भएर नै देशको फुटबल टोलीको जर्सी उक्त रँगको हुन गएको हो ।
इङ्गल्याण्ड (द थ्रि लायन्स)
इङ्गल्याण्ड राष्ट्रिय फुटबल टोलीको जर्सीमा भएको लोगोमा तीन वटा सिँहको आकृति प्रयोग गरिएको छ । यो आकृति १२ औं शताब्दीको दौरान इङ्गल्याण्डमा शासन गरेका प्लान्टाजेनेट शासकहरुको कोटमा हुने गथ्र्यो । यसलाई नै पछि इङ्गल्याण्डको फुटबल टिमको जर्सीमा प्रयोग गरियो र राष्ट्रिय टोलीलाई ‘द थ्रि लायन्स’ पनि भनियो ।
जापान (ब्लु सामुराई)
जापानी राष्ट्रिय फुटबल टोलीको जर्सीको रँग निलो हुनु पछाडी कुनै बिशेष कारण नै छैन । जापानले जब १९५४ मा बिश्वकप छनोट खेल्न थाल्यो त्यो समय जापानमा न कुनै व्यवसायिक लिग थियो न त व्यवसायिक खेलाडी नै । त्यसैले टोक्यो बिश्वबिद्यालयको सिँगो टोलीले नै जापान देशको प्रतिनीधित्व गर्दै बिश्वकप छनोट खेलेका थिए ।
टोक्यो बिश्वबिद्यालयको फुटबल जर्सी निलो थियो र यही कारणले पछि पनि यसले मान्यता पाएको हो । जापानले पहिलो बिश्वकप १९९८ मा खेलेको थियो । सामुराई शब्द भने जापानमा १२ औं देखि १९ औं शताब्दीसम्म शासन गरेका सामुराई योद्धाहरुको नाममा प्रयोग गरिएको हो ।
अष्ट्रेलिया (सकरुज)
अमेरिका र क्यानडामा जस्तै अष्ट्रेलियामा पनि फुटबललाई बोली चालीमा ‘सकर’ भन्ने गरिन्छ । अष्ट्रेलियामा फुटबल भनेको ‘रुल्स फुटबल’ हो जुन रग्बी भन्दा केही परिमार्जित हुन्छ । अष्ट्रेलियाले यो सञ्चालनको लागि आफ्नै नियम बनाएको छ । क्रिकेट र रग्बीपछि फुटबल अष्ट्रेलियामा तेश्रो रोजाइमा रहने गरेको खेलकुद हो ।
अष्ट्रेलियन फुटबल टिमलाई ‘सकरुज’ भन्ने कारण त्यहा मात्रै पाइने जनावर कँगारु हो । यो सकर र कँगारुज शब्दहरुलाई मिसाए कँगारुज बनाइएको हो । अष्ट्रेलियाको क्रिकेट टिमलाई कँगारुज भनिन्छ भने रग्बी टिमलाई ‘वालबिज’ भनिन्छ । वालबिज अष्ट्रेलिया र पपुवा न्यु गिनीमा मात्र पाइने अर्को जनावर हो जुन दुरुस्त कँगारु जस्तै देखिन्छ ।
दक्षिण अफ्रिका (बफाना बफाना)
२०१० को बिश्वकपमा सबैभन्दा चर्चित उपनाम ‘बफाना बफाना’ नै थियो । दक्षिण अफ्रिकाले आफ्नै देशमा आयोजना गरेको बिश्वकपमा दोश्रो चरणमा प्रवेश गर्न नसकेपनि फ्रान्सलाई स्तब्ध पार्दै सनसनी मच्चाएको थियो । आदिवासी दक्षिण अफ्रिकीहरुको परम्परागत बाजा ‘भुभुजेला’ सँगै उक्त बिश्वकपमा दक्षिण अफ्रिकाको उपनाम पनि निकै चर्चित बन्यो ।
बफाना बफाना को अर्थ दक्षिण अफ्रिकी भाषामा ‘गो बोइज’ हुन्छ । दुई पटक यसको उच्चारण गर्दै दक्षिण अफ्रिकीहरुले आफ्नो टिमलाई हौस्याएका हुन् । त्यही शब्दलाई नै दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रिय फुटबल टोलीको उपनाम दिइएको हो ।
ब्राजिल (सेलेकाओ)
बिश्व फुटबलमा अहिले पनि सबैभन्दा सफल राष्ट्र ब्राजिलको उपनाम ‘सेलेकाओ’ हो । कुनै समय पोर्चुगलको अधीनमा रहेको ब्राजिलको भाषा पोर्चुगिज नै हो । १६ औं शताब्दीमा शुरु भएको पोर्चुगिज शासन १८२२ मा आएर समाप्त हुँदा ब्राजिलमा प्रयोग हुने गरेको पोर्चुगिज भाषामा पनि थुप्रै परिमार्जन भइसकेको छ ।
ब्राजिलि फुटबल टोलीलाई दिइएको उपनाम सेलेकाओ भने शुद्ध पोर्चुगिज भाषा नै हो । पोर्चुगिजमा सेलेकाओको अर्थ हुन्छ सेलेक्सन, अर्थात छनोट । राष्ट्रिय टोलीमा छनोट भएको कारण ब्राजिली टोलीलाई सेलेकाओ भनिएको हो । पोर्चुगिज टोलीलाई पनि सेलेकाओ नै भनिन्छ तर ब्राजिललाई भनिने जसरी चर्चित भने हुन सकेन । पोर्चुगलले पहिले नै धेरै बिश्वकप जितेको भए शायद यो नाम उसकै हुने थियो ।
आठ पटकको च्याम्पियन जर्मनीलाई पराजित गर्दै इंग्ल्यान्ड पहिलो पटक महिला युरो कपको उपाधि चुमेको छ । वेम्ब्लीमा भएको फाइनल खेलमा जर्मनी माथि २-१ गोल अन्तरको जित निकाल्दै इंग्ल्यान्डले पहिलो पटक ठुलो प्रतियोगिताको उपाधि हात पार्न सफल भयो ।
पहिलो हाफ गोल रहित बराबरीमा सकिएको खेलको दोश्रो हाफमा दुबै टोलीले १-१ गोल गर्दा खेल अतिरिक्त समयमा पुगेको थियो । अतिरिक्त समयको २० मिनेटमा सब्सटिच्युटमा आएकी क्लोई केलीले गोल गर्दै ८७ हजार एक सय ९२ दर्शक सामु इङ्ल्यान्डलाई उपाधि दिलाएकी हुन् ।
Absolute scenes! ? pic.twitter.com/EV5Wzvf4U3
— Lionesses (@Lionesses) July 31, 2022
दोश्रो हाफको ६२ औँ मिनेटमा एला टोनीले गोल गर्दै इङ्ल्यान्डलाई अग्रता दिएकी थिइन् भने ७९ औँ मिनेटमा लिना मागलले बराबरी गोल गर्दै जर्मनीलाई खेलमा फर्काउन सफल भइन् ।
इंग्लिस फुटबल पुरुष र महिला कुनै पनि टोलीले जितेको यो पहिलो ठुलो ट्रफी हो । यस अघि ५६ वर्ष अघि इङ्ल्यान्डले वेस्ट जर्मनीलाई पराजित गर्दै सन् १९६६ मा आयोजना भएको विश्वकपको उपाधि जितेको थियो ।
कोहलीको उत्कृष्ट पारीमा पाकिस्तान माथि भारतको सनसनीपूर्ण जित
ट्वान्टी ट्वान्टी विश्वकपमा चिरप्रतिद्वन्द्वी पाकिस्तान र भारत भिड्दै
केन्या माथि नेपालको कीर्तिमानी जित
साफ च्याम्पियनसिपका लागि तीन नयाँ खेलाडी समेट्दै टोली घोषणा
नेपाल टी२० लिग : खेलाडी दर्ता सुरु, चार मापदण्ड तय
खराब ब्याटिङका कारण दोश्रो ट्वान्टी ट्वान्टी खेलमा नेपाल पराजित
नेपालले हरायो केन्यालाई
नेपालका लागि केन्या टुर महत्वपूर्ण
बङ्गलादेशसँगको मैत्रीपूर्ण खेलका लागि ४० जना बोलाइयो
नयाँ प्रशिक्षक प्रभाकर भन्छन् : पहिलो काम लिग टु
बाना कपका लागि सुदुरपश्चिमको जर्सी सार्वजनिक
यस्ता छन् एन्फा कार्यसमिति बैठकका निर्णयहरू
साफ महिला च्याम्पियनसिप : उद्घाटन खेलमा नेपाल भुटानसँग भिड्ने
नवौं राष्ट्रिय खेलमा राष्ट्रिय किर्तिमान तथा स्वर्ण पदक विजेतालाई नगद पुरस्कारको व्यवस्था
आठ पटकको च्याम्पियन जर्मनलाई हराउँदा इंग्ल्यान्डलाई पहिलो युरो कपको उपाधि
नेपालको पोस्टमा भारतको गोलको वर्षा
साफ महिला च्याम्पियनसिप : नेपाललाई सजिलो समूह
लगातार दोस्रो जित निकाल्दा नेपाल फाइनल नजिक
साम्बालाई समेट्दै साफ महिला च्याम्पियनसिपका लागि बन्द प्रशिक्षण सुरु
उर्जन श्रेष्ठ यू १७ टिमको प्रशिक्षक नियुक्त, खेलाडी छनोट प्रक्रिया सुरु
कोहलीको उत्कृष्ट पारीमा पाकिस्तान माथि भारतको सनसनीपूर्ण जित
ट्वान्टी ट्वान्टी विश्वकपमा चिरप्रतिद्वन्द्वी पाकिस्तान र भारत भिड्दै
केन्या माथि नेपालको कीर्तिमानी जित
साफ च्याम्पियनसिपका लागि तीन नयाँ खेलाडी समेट्दै टोली घोषणा
नेपाल टी२० लिग : खेलाडी दर्ता सुरु, चार मापदण्ड तय
खराब ब्याटिङका कारण दोश्रो ट्वान्टी ट्वान्टी खेलमा नेपाल पराजित
नेपालले हरायो केन्यालाई
नेपालका लागि केन्या टुर महत्वपूर्ण
बङ्गलादेशसँगको मैत्रीपूर्ण खेलका लागि ४० जना बोलाइयो
नयाँ प्रशिक्षक प्रभाकर भन्छन् : पहिलो काम लिग टु
बाना कपका लागि सुदुरपश्चिमको जर्सी सार्वजनिक
यस्ता छन् एन्फा कार्यसमिति बैठकका निर्णयहरू
साफ महिला च्याम्पियनसिप : उद्घाटन खेलमा नेपाल भुटानसँग भिड्ने
नवौं राष्ट्रिय खेलमा राष्ट्रिय किर्तिमान तथा स्वर्ण पदक विजेतालाई नगद पुरस्कारको व्यवस्था
आठ पटकको च्याम्पियन जर्मनलाई हराउँदा इंग्ल्यान्डलाई पहिलो युरो कपको उपाधि
नेपालको पोस्टमा भारतको गोलको वर्षा
साफ महिला च्याम्पियनसिप : नेपाललाई सजिलो समूह
लगातार दोस्रो जित निकाल्दा नेपाल फाइनल नजिक
साम्बालाई समेट्दै साफ महिला च्याम्पियनसिपका लागि बन्द प्रशिक्षण सुरु