गत जुनमा नेपाल क्रिकेट संघको अनुपस्थितिमा राष्ट्रिय खेलकुद परिषदको समन्वयमा उमेश पटवाल प्रशिक्षक नियुक्त हुदा उनले आफ्नो पहिलो लक्ष्य नेपाललाई आईसिसि ट्वान्टी ट्वान्टी विश्वकपमा छनोट गराउनु रहेको बताए । पटवाल ब्याटिङ्ग कन्सल्टेन्ट रहे पनि त्यसअघि नै अवे सिरिजमा युएईलाई एकदिवसीय र ट्वान्टी ट्वान्टी अन्तर्राष्ट्रिय श्रंखलामा २–१ ले पराजित गर्दा उनको भुमिका अहम रहेको थियो ।
प्रशिक्षक नियुक्त भएपछि अपेक्षा पटवालबाट मात्र नभई सिँगै नेपाली टोलीबाट अत्याधिक रहेको थियो । सिँगापुर, मलेशिया, कतार र कुवेत सम्मिलित क्वालिफायरमा नेपाल पहिलो स्थानको लागि फेभरेट रहेको थियो । तर कतारसँग पहिलो खेलमै स्तब्ध भएको नेपाल अन्तिम खेलमा सिँगापुरसँग नराम्ररी हार्न पुग्यो । पटवालले हारपछि भनेः “अहिले नेपाली टोली यो स्तरमा खेल्न तयार नै छैन ।”
मुम्बइया शैलीमा पब्लिकमा ठाडो बोल्ने गरेका पटवाल यसै पनि धेरैको रुचाइमा परेका थिएनन् । महत्वपूर्ण प्रतियोगितामा नेपाल चुक्दा उनी सबैको निशानामा रहन पुगे । उनले दिएको त्यो अभिव्यक्तिपछि नेपालले सिँगापुरमा भएको ट्वान्टी ट्वान्टी ट्राइ सिरिजमा सिँगापुरलाई नै हरायो भने ओमानमा भएको पाँच राष्ट्र सम्मिलित अर्को श्रंखालमा आयरल्याण्डलाई कडा टक्कर दियो । नेदरल्याण्ड्स र हँगकँगलाई हरायो । ओमानसँग भने धराशायी हुन पुग्यो ।
पटवाल नै प्रशिक्षक रहदा नेपालले दक्षिण एसियाली खेलकुदको क्रिकेटमा श्रीलंका र बङ्गलादेशलाई राम्रै चुनौति प्रस्तुत गर्यो । त्यसपछि नेपालले किर्तीपुरमा भएको आईसिसि क्रिकेट बिश्वकप लिग टुमा अमेरिकालाई दुवै खेलमा दबदबा कायम गर्दै पराजित गर्यो । ओमानसँग भने दुवै खेलमा हार्न पुग्यो । उनको नेपाली टोलीको प्रशिक्षकको रुपमा त्यो अन्तिम प्रतियोगिता थियो । ठाडो शैलीका पटवालले पद त्याग गर्दा धेरै खशी पनि भए ।
पटवालले सिँगापुरमा भएको बिश्वकप एसिया क्वालिफायरमा बेहोरेको पराजयपछि दिएको अभिव्यक्ति नेपाली टोलीलले भने थाइल्याण्डमा सार्थक गरिदिएको छ । नेपाल कमजोर मानिएको मलेशिया र हँगकँगसँग अप्रत्याशित रुपमा पराजित हुन पुग्यो । नेपाली क्रिकेट समग्रमै उदाँग भयो ।
सन् २००९ को एसिसि ट्वान्टी ट्वान्टी एलिटमा हारे यता नेपाली सिनियर टोली पहिलो पटक मलेशियासँग पराजित हुन पुगेको थियो । सिँगापुरसँग २ सय ३९ रन खाएको मलेशिया आफूले नै केही दिनअघि घरेलु श्रंखलामा ५–० ले ह्वाइट वास गरेको हँगकँगसँग अन्तिम खेलमा पराजित हुदै एसिया कपको दौडबाट बाहिरियो । हँगकँग यसअघि नै प्रमुख खेलाडीहरुले राष्ट्रिय टोली त्याग्दा कमजोर भइसकेको थियो ।
त्रिकेट बुझेकाहरुका लागि दोश्रो स्थान भएपनि पक्का रहेको स्थितिमा नेपालले सबैलाई स्तब्ध बनायो । थाइल्याण्डमा एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता प्राप्त नेपाललाई लिएर धारणा बनाएका एसिसि र थाइल्याण्ड क्रिकेटका पदाधिकारीहरुका लागि पनि यो प्रदर्शन पाच्य थिएन ।
“नेपाल यसरी खेल्ने टोली नै होइन । सिँगापुरले मलेशियालाई २ सय ३९ रन ठोक्न सक्छ भने नेपाली टोलीले पिचलाई लिएर गुनासो गर्न मिल्दैन,” थाइल्याण्ड क्रिकेटका एक पदाधिकारीले भने ।
उनको अभिव्यक्तिमा दम थियो । नेपाली टोलीको खेल हेर्ने सबैलाई थाहा हुन्छ, यो त्यो नेपाली टोली होइन जसले केही दिन अघि अमेरिकी टोलीलाई ३४ रनमै अल आउट गरेको थियो । त्रिवि मैदानमा देखाएको उत्साह टर्डथाइ क्रिेकट ग्राउण्डमा थिएन । न सुशन भारीले विकेट लिदा खुशीयाली थियो न पुर्व कप्तान पारस खड्काले स्टेप आउट गरेर खेल्दा उनले सामान्य रुपमा देखाउने गरेको आक्रमकता नै । यो नेपाली क्रिकेट टोली नै थिएन ।
नेपालले खेलेका पहिलो दुई खेलमा कप्तान ज्ञानेन्द्र मल्लले मलेशियाबिरुद्ध ३८ र हँगकँगबिरुद्ध ४५ रन बनाए । दुवै खेलमा नेपाल पराजित भयो । पारस थाइल्याण्डबिरुद्ध ९ रनमा आउट हुदा कुशल मल्ल र पवन शर्राफले २४ बलमै आक्रमक ५८ रनको साझेदारी गरे । न ज्ञानेन्द्रलाई यहा दोषी मान्न सकिन्छ न नयाँ अनुहारको रुपमा अगाडी आएका खेलाडीलाई नै ।
तर नेपाली टोलीको प्रदर्शनमा केही नराम्रो भने पक्कै भएको छ, चाहे मैदान भित्र होस या बाहिरे । कप्तान ज्ञानेन्द्र र उपकप्तान दिपेन्द्र सिँह ऐरि (जसले पहिलो खेलमा ६७ रनको साझेदारी गर्दै नेपाललाई जित नजिक पुर्याएका थिए तर टिम हारेको थियो) लाई छोड्ने हो भने ब्याटिङ्गमा एक पटक फेरि नेपालले आफ्नो मुख लुकाउनु पर्ने स्थिति रहेको छ ।
बलिङ्गतर्फ पनि नेपालले नियन्त्रणमा राख्दा राख्दै मलेशिया र हँगकँगलाई १ सय ५० रन भन्दा बढी बनाउन दिएको थियो । नेपालको प्रदर्शन यस्तो थियो जसलाई नेपाल क्रिकेट संघ आफैले सुक्ष्म रुपमा अनुसन्धान गर्नु पर्ने स्थिति आएको छ । सहि ढँगले योजना कार्यान्वयन गर्न नसक्नु खराब नतिजाको कारण रहेको ज्ञानेन्द्र बताउछन् ।
“यो स्तरमा मलेशिया, हँगकँग र सिँगापुर जस्ता टोलीहरु फिल्ड प्लेसमेन्ट र आफूले खेल्ने सटहरुलाई लिएर स्पष्ट छन् र योजना अनुरुप खेल्न सकिरहेका छन् । हामी त्यही पछि परिरहेका छौं । बलिङ्गमा पनि त्यही समस्या आइरहेको छ,” ज्ञानेन्द्रले क्रिकेटिङ्गनेपाललाई थाइल्याण्डमा भने ।
नेपाली क्रिकेट टोलीका पुर्व कप्तान पारस खड्काले समर्थकहरुसँग माफि त मागेका छन् तर यसरी गरेको प्रदर्शनले उत्पन्न नैराश्यतालाई उत्साहमा कसले र कसरी परिणत गर्ने ? यसको जवाफ पारससँग पनि छैन ।
“यहा के गलत भयो यसको ठोस जवाफ म सँग पनि छैन, कसैलाई दोष दिने ठाँउ पनि छैन । हामीले खराब क्रिकेट खेलेका छौं । नेपाल क्रिकेट संघले यो परिणामलाई कसरी हेर्छ यो पनि महत्वपूर्ण रहनेछ,” पारस भन्छन् ।
नेपाली क्रिकेटले २०१४ को आईसिसि वल्र्ड ट्वान्टी ट्वान्टी खेले यता कै सबैभन्दा खराब प्रदर्शन यही नै हो । सिँगापुरमा सामना गरेको पराजय एसियाली स्तरको थियो तर अहिले त नेपाल एसियाली क्रिकेट परिषदले छुट्याएको पुर्वी क्षेत्रीय छनोटबाटै बाहिरिएको छ । नेपाली क्रिकेट धेरैपछि सबैभन्दा तल्लो स्तरमा पुगेकै पहिलो पटक हो । यहा भन्दा तल जाने त अब कुनै बाटो पनि छैन । अब के चिन, थाइल्याण्ड, म्यानमारसँग पनि हार्ने त ?
कप्तान रोहित कुमार पौडेलले शतक तथा तीब्र गतिका बलर सोमपाल कामीले पाँच विकेट हात पार्दा अमेरिका भ्रमणको दोश्रो अभ्यास खेलमा नेपाली राष्ट्रिय टोलीले ह्युस्टनहरिकेन्स माथि ३० रनको फराकिलो जित हात पारेको छ ।
खेलमा टस हारेर पहिले ब्याटिङ गरेको नेपालले रोहितको शतकको मद्दतमा ४९ दशमलब एक ओभरमा आफ्ना सबै विकेट गुमाएर २५० रन बनायो भने सोमपालले पाँच विकेट निकाल्दा ह्युस्टनले ४३ दशमलब तीन ओभर खेल्दा आफ्ना सबै विकेट गुमाएर २२१ रन मात्र बनाउन सक्यो ।
कप्तान सन्दिप लामिछानेलाई विश्राम दिँदा नेपाली टोलीको कप्तानी सम्हालेका रोहितले नेपालको तर्फबाट सर्वाधिक १०१ रन बनाए । रन आउट हुनु अघि चौथो नम्बरमा ब्याटिङ गर्न आएका रोहितले ९० बल खेल्दै पाँच चौका र चार छक्काको मद्दतमा १०१ रन जोडे ।
रोहित बाहेक नेपालको लागि आरिफ शेखले ४१, दिपेन्द्र सिंह ऐरीले २४, देव खनालले १९, सुनिल धमलाले १३, करण केसीले १२ रन बनाए भने अन्य बलरहरुले दोहोरो अंकमा रन निकाल्न सकेनन् । कुशल भुर्तेल एक, बिनोद भण्डारी चार, सुशन भारी पाँच तथा सागर ढकाल दुई रन जोड्दै पेभेलियन फर्किए भने किशोर महतो आठ रनमा अविजित रहे ।
ह्युस्टनका मोहम्मद इलियासले १० ओभरमा ६४ रन दिएर सर्वाधिक पाँच विकेट लिए भने हर्मित सिंहले दुई तथा हसन रसिदले पनि आफ्नो नाममा एक विकेट दर्ता गराए ।
ह्युस्टनको लागि पाँचौं नम्बरमा ब्याटिङ गर्न आएका निनाद निम्बालकरले ८१ बल खेल्दै १२ चौका र दुई छक्का सहित आक्रामक ९९ रन बनाए पनि आफ्नो टोलीलाई जित भने दिलाउन सकेनन् । त्यस बाहेक रामिज राजाले २९, गौरव बजाजले १५, उस्मान रफिकले १२ तथा नितिश कुमारले १० रनको पारी खेले ।
निम्बालकरलाई ९९ रनमा नै रोक्दै नेपाललाई जित दिलाउन उल्लेख्य भूमिका खेलेका सोमपाल कामीले आठ दशमलब तीन ओभरमा ३८ रन दिएर सर्वाधिक पाँच विकेट हात पारे । त्यस बाहेक किशोर महतो र सागर ढकालले समान २-२ तथा करण केसीले एक विकेट हात पारे ।
कप्तान हार्दिक पान्ड्या बल र ब्याट दुवैबाट चम्किए पछि पहिलो सिजनको विजेता राजस्थान रोयल्स माथि सात विकेटको सहज जित निकाल्दै नव प्रवेशी गुजरात टाइटान्सले १५ औँ संस्करणको इन्डियन प्रिमियर लिग (आईपीएल) को उपाधि चुमेको छ ।
अहमदाबादमा सम्पन्न फाइनलमा टस जितेर पहिले ब्याटिङ गरेको राजस्थानले नौ विकेटको नोक्सानीमा १३० रन मात्र जोड्न सक्यो भने गुजरातले तीन विकेट गुमाएर ११ बल अगावै जित दर्ता गर्यो ।
पहिलो पटकमा नै गुजरातलाई उपाधि दिलाउने क्रममा खेलको प्लेयर अफ द म्याच घोषित पान्ड्याले चार ओभरमा १७ रन खर्चिएर सर्वाधिक तीन विकेट लिए भने ३० बलमा तीन चौका र एक छक्का सहित ३४ रनको योगदान दिए ।
गुजरातको जितमा ओपनर शुबमनगिलले ४३ बलमा अविजित ४५ तथा डेविड मिलरले आक्रामक पारी खेल्दै १९ बलमा तीन चौका र एक छक्का सहित अविजित ३२ रनको पारी खेले । ओपनर रिद्दिमन साह पाँच तथा तेश्रो नम्बरमा ब्याटिङ गर्न आएका म्याथ्यु वेड आठ रनमा आउट हुँदा खराब सुरुवात गरेको गुजरातको लागि पान्ड्या र गिलले ५३ बलमा ६३ तथा मिलर र गिलले २९ बलमा अविजित ४७ रन जोड्दै उपाधि दिलाए ।
यस अघि पान्ड्या बाहेक रविश्रीनिवासनसाई किशोरले दुई तथा रशिद खान, यश दयाल र मोहम्मद शामीले समान १-१ विकेट निकाल्दा राजस्थान सस्तोमै समेटिन पुग्यो ।
राजस्थानको लागि जस बटलरले सर्वाधिक ३९, यशस्वी जैसवालले २२, रियान परागले १५, कप्तान सन्जु सामसनले १४ तथा शिम्रोनहेटमायर र ट्रेन्ट बोल्टले समान ११-११ रन जोडे भने अन्य ब्याटरले दोहोरो अंकमा रन जोड्न नसक्दा फाइनलमा ठुलो योगफल जोड्न सकेन ।
२०१८ को च्याम्पियन्स लिगमा रियल म्याड्रिडले च्याम्पियन्स लिग जित्दा लिभरपुलको पोस्टमा एकपछि अर्को खराब प्रदर्शन गरेका लोरिस केरियस नकारात्मक चर्चामा थिए ।
स्पेनिस महारथीले एक पटक फेरि पेरिसमा प्रिमियर लिग क्लबलाई युरोपको सबैभन्दा ठूलो क्लब प्रतियोगिताको फाइनलमा पराजित गर्दा एक पटक फेरि गोलकिपरकै चर्चा चुलियो । तर यसपटक उत्कृष्ट खेल पस्केका रियलका बेल्जियन गोलकिपर थिबाउ कोर्टुवाको ।
कोर्टुवाले एक पछि अर्को गर्दै उत्कृष्ट बचाउहरु गरेपछि रियलले लिभरपुललाई १–० ले पराजित गर्दै किर्तिमानी १४ औं पटक च्याम्पियन्स लिगको उपाधि उचाल्यो ।
“जब कुनै खेलमा गोलकिपर म्यान अफ द म्याच हुन्छन् तब अर्को टोलीमा समस्य छ भनेर बुझ्दा हुन्छ,” लिभरपुल व्यवस्थापक योर्गन क्लोपले भने । स्टाड डि फ्रान्समा एक घन्टाको खेल पुरा हुनु अघि भिनिसियस जुनियरले निर्णायक गोल गरेपनि रियलको जित कोर्टुवाबिना सम्भव नै थिएन ।
खेल अवधिभर कुल नौं बचाउ गरेका कोर्टुवाको उत्कृष्ट बचाउहरुमा मोहम्मद सलाहको प्रहारलाई सशक्त ढँगले रोक्नु थियो भने शुरुवातमै सादियो मानेको सटलाई बचाउ गर्नु थियो । “सबैभन्दा निर्णायक मानेबिरुद्धको बचाउ थियो । मैले उनलाई रोक्न आफ्नो दुई मिटरको प्रयोग गर्दै केही सेकेण्डमै रिबाउन जोगाउनु पर्ने चुनौति पनि थियो,” कोर्टुवाले खेलपछि भने ।
केभिन डि ब्रुनसँगै बेल्जियन टोली गेन्कमा घरेलु उपाधि उचालेका ३० बर्षिय कोर्टुवाले आफ्नो करिअरमा ठूला उपलब्धिहरु हात पारिसकेका छन् । उनले एट्लेटिको म्याड्रिड, चेल्सी र रियलबाट स्पेन र इंगल्याण्डको घरेलु लिग जितेका छन् एट्लेटिकोबाट युरोपा लिग पनि जितिसकेका छन् ।